پای شاه اسماعیل صفوی چگونه به عتبات عراق باز شد؟
تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۷۸۵۸۳
آفتاب‌‌نیوز :
به نقل از روابط عمومی ستاد بازسازی عتبات عالیات، هم‌اکنون آثار و ابنیه بسیاری از دوره آل بویه، دیلمیان، صفوی، افشاری و قاجار در اعتاب مقدس به‌جا مانده که میراثی ارزشمند از فرهنگ، هنر و معماری ایرانی اسلامی در آن سوی مرزهاست که باید در حفظ، مرمت و احیاء آن کوشید.
ستاد بازسازی عتبات عالیات که بیش از یک دهه از فعالیت آن می‌گذرد در این سال‌ها، پروژه‌های مختلفی را در زمینه بازسازی، مرمت و احیاء این آثار فاخر ایرانی و اسلامی در عتبات عالیات داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
توجه به سفرهای زیارتی در بین شاهان صفوی، به‌ویژه شهر مشهد و سپس عتبات عالیات رایج بوده و سفر با پای پیاده به سمت مشهد را هم شاه عباس صفوی باب می‌کند، اما شاه اسماعیل صفوی (درگذشته ۲ خرداد ۹۰۳ خورشیدی) هم در این میان دستی بر آتش اشتیاق داشته است.
در واقع نخستین سفر زیارتی شاهان صفوی را شاه اسماعیل اول در جریان لشکرکشی به خراسان انجام می‌دهد. در سال ۹۱۳ هجری قمری و در جریان حملات محمدخان شیبانی به خراسان و قتل و غارت قشون ازبک که تا کرمان کشیده شده بود، شاه اسماعیل با اعزام سفرا و نمایندگانی از خان ازبک خواست تا از مناطق متصرفاتی خارج شود، ولی او با غرور تمام، پاسخ داد که خیال سفر حج دارد و از شاه اسماعیل خواست تا وفاداری و اطاعت خود را با تهیه زمینه میزبانی برای عبور از قلمرو صفوی نشان دهد. شاه اسماعیل هم در جواب او گفت قصد زیارت مشهد مقدس و بارگاه امام رضا (ع) را دارد. این مسأله باعث جنگ خونین مذهبی بین طرفین شد که نتیجه آن شکست سنگین قوای ازبک و مرگ شیبک خان به دست قشون قزلباش بود. شاه اسماعیل پس از پیروزی در این نبرد، که بزرگ‌ترین پیروزی وی بود، برای زیارت مرقد مطهر ثامن‌الحجج علیبنموسیالرضا (ع) به مشهد رفت.
در سال ۹۱۴ ق، شاه اسماعیل پس از فتوحات نظامی خود در عراق عرب و تصرف بغداد، ابتدا به کربلا رفت و پس از ورود به شهر و زیارت حرم امام حسین (ع) تمام شب را در حرم بیدار بود و شخصاً در غبارروبی حرم شرکت کرد و پس از تقدیم هدایای گران‌قیمت و قندیل‌های طلا و دستور ساخت پوشش قبر از عاج طلا و دادن هدایا و نذورات به مجاوران و خادمان، عازم شهر نجف شد.
پس از رسیدن به نزدیکی شهر نجف، شاه اسماعیل از اسب فرود آمد و پای پیاده و سر برهنه به طرف حرم حضرت علی (ع) حرکت کرد و در زمان رسیدن به نجف، در حالی‌که علما و سادات به استقبال او می‌آمدند، پرچم حضرت علی (ع) را از آنها تحویل گرفت. او پس از گرفتن پرچم، «یا علی»گویان از بین مردم عبور کرد و مستقیم داخل حرم شد و اجازه ورود به هیچ‌کس نداد و به مدت هشت ساعت به تنهایی داخل حرم بود.
در این مدت، قزلباشان می‌گفتند به گوش خود شنیده‌اند که مرشد کامل با امام علی (ع) گفت‌وگو می‌کند. شاه اسماعیل پس از این زیارت طولانی و دادن هدایا و نذورات به خادمان و مجاوران حرم، به شهر حلّه رفت و در همین مدت، گروهی از بیابان‌گردان عرب را که زوّار شیعه را غارت می‌کردند، سرکوب کرد و پس از ضبط ثروت هنگفت آنها، به نجف بازگشت.
شاه اسماعیل پس از این اقدامات و زیارت کربلا و نجف، به شهر کاظمین رفت. با توجه به اینکه سلسله نسب سیادت مورد ادعای صفویان به حضرت امام موسی کاظم (ع) می‌رسید، شاه اسماعیل پس از حضور در عراق، توجه ویژه‌ای به حرم مقدس کاظمین داشت و دستور داد عمارت و گنبد باشکوهی بر فراز این مزار مقدّس ساختند و نهر آبی را که تأمین‌کننده آب شیرین این مکان مقدّس بود، تعمیر و نوسازی کرد.
او پس از آن‌که هدایا و نذورات زیادی به خادمان و مجاوران حرم کاظمین داد، به سمت سامرّا رفت و پس از زیارت حرم امام علی‌النقی (ع) و امام حسن عسکری (ع) و مدتی تفرّج و شکار در بغداد و اطراف دجله و فرات، به ایران بازگشت.
سفرهای زیارتی شاه اسماعیل اول به عتبات عالیات و مشهد مقدس، که در جریان لشکرکشی‌های وی به جنوب عراق و خراسان و با انگیزه‌های سیاسی ـ نظامی انجام شده بود، در وهله اول موجب ایجاد ثبات، امنیت و آرامش در این مناطق ـ به‌ویژه برای شیعیان ـ شد. همچنین بازسازی و توسعه و عمران این اماکن مقدّس مذهبی در عهد شاه اسماعیل اول، آسایش و رفاه را برای ساکنان و زوّار این شهرهای مقدّس و وجهه مثبت مذهبی و تقویت مشروعیت و جایگاه حکومتی دولت نوپای صفوی را به دنبال داشت.
از سوی دیگر، اقدامات وی نه تنها موجب شد که رسم بسیار مهم زیارت، که تا آن زمان به دلیل تعصّب مذهبی مخالفان شیعه و ناامنی و جنگ‌های پی درپی در جنوب عراق بسیار کم‌رنگ شده بود، احیا و خیل جمعیت زائران به عتبات سرازیر شود، بلکه این اقدامات به عنوان آموزه سیاسی ـ مذهبی حکومت صفوی مورد توجه شاهان این سلسله قرار گرفت و علاوه‌بر توجه به شهرهای مذهبی داخلی، مثل مشهد و قم، تا زمانی که جنوب عراق در تصرّف صفویان بود، شاهان صفوی با حضور در عراق و زیارت عتبات عالیات، شخصاً به امور زوّار و عمران و توسعه این اماکن مقدّس رسیدگی می‌کردند.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: شاه اسماعیل صفوی مذهب تشییع شاه اسماعیل عتبات عالیات
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۷۸۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اردیبهشت زمان سفر سرزمین لاله های سر به زیر
همشهری- مهدیه تقوی راد: اگر برای تماشای لاله‌های منطقه حفاظت‌شده گلستان کوه خوانسار دیر بجنبید و بعد از پایان اردیبهشت به این منطقه سفر کنید، دیگر هیچ لاله‌ای را نمی‌بینید ، اما نگران نباشید،خوانسار اینقدر اماکن و جاهای دیدنی دارد که دست خالی از این شهر کوهستانی بر نمی گردید.
موقعیت: استان اصفهان، ۱۵کیلومتری جنوب شهرستان خوانسار، روستای دره بید
فاصله با تهران: ۳۹۵کیلومتر
چطور برویم: مسیر آزادراه خلیج‌فارس و آزادراه امیرکبیر را ادامه دهید بعد از گذشتن از آزادراه کاشان – گلپایگان به سمت خوانسار حرکت کنید.
دیدنی‌های اطراف دشت: مسجدجامع خوانسار، خانه حبیبی‌ها، غار و کوه هیکل، آسیاب آبی خوانسار، بقعه بابا عدنان، امامزاده شاهزاده احمد
امکانات: نمازخانه، سرویس بهداشتی، پارکینگ
امکان کمپ زدن: ندارد
پوشش گیاهی: لاله‌های واژگون، موسیر، گزانگبین، باریجه و انواع دیگری از گیاهان مرتعی، گز علفی، ریواس، کنگر، مرزنجوش، آویشن، گون
معرفی: منطقه حفاظت شده گلستان کوه یکی از باارزش‌ترین گیاهان بومی ایران یعنی لاله واژگون را در خود جای داده است. این منطقه با وجود قرارگیری در کویر مرکزی ایران دارای اقلیمی کوهستانی است و آب و هوای خنکی دارد.
جشن لاله‌های سر به زیرهر سال در فصل شکفتن لاله‌ها، جشنواره‌ای در این منطقه برگزار می‌شود و مردم محلی با سورنازنی، چوب‌بازی و برپایی بازارچه صنایع‌دستی شکفتن لاله‌های واژگون را جشن می‌گیرند. این گلها در میان بوته‌های گزانگبین و حتی روی صخره‌ها می‌رویند و برخی از گل‌های این منطقه خاصیت دارویی هم دارند. بهترین زمان بازدید از این منطقه از فروردین‌ماه تا اواسط خردادماه است. در این منطقه جانوران کمیابی مثل خرس سیاه، گرگ، شغال، تشی (نوعی جونده با بدن پوشیده از خار)، سمور، سنجاب، گراز وحشی، قوچ و میش هم زندگی می‌کنند. خانه تاریخی ابهری‌ها هم یکی دیگر از دیدنی‌های خوانسار است که توسط «حاج سیدمحمدباقر ابهری» بیش از ۲۰۰سال قبل در زمینی ۸۰۰متری ساخته شده است و به‌تازگی مورد بازسازی قرار گرفته است. این خانه یادگاری به‌جای مانده از دوران قاجار بوده و معماری آن، نقاشی‌ها و گچبری‌هایش به خوبی معرف سبک آن دوران است.
تماشای جاذبههاپارک جنگلی سرچشمه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و جاهای دیدنی خوانسار است. در وسط این پارک حوضچه‌های زیادی وجود دارد که آب آنها از چشمه‌های موجود در «کوه سیل» سرازیر می‌شود. چشمه‌های متعدد این پارک شامل «چشمه مرزنگوش»، «چشمه شترخون»، و «چشمه پیر» می‌شود. این چشمه‌ها، آب خنک و گوارایی دارند؛ به‌طوری که مردم هم از آب آنها می‌نوشند، هم مقداری با خود به خانه می‌برند. سکوهایی هم برای نشستن مردم در این پارک تعبیه شده است. تپه آریایی‌ها، در روستای رحمت‌آباد در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال‌شرق خوانسار نیز یادگاری از زمان آریایی‌هاست که در گذشته غارهایی در دل این تپه قرار داشته که این تپه‌ها را از زیر به هم متصل می‌کرده و محل زندگی بوده است. هنوز هم آثاری از درهای سنگی در این تپه مشاهده می‌شود. ساختمان‌های خشتی که در چند طبقه بالای غارها از دامنه تا قله بنا شده‌اند، شکل خاصی به تپه داده و آن را خاص و منحصربه‌فرد کرده‌اند.
اماکن تاریخی-مقبره بابا پیر:در پارک سرچشمه خوانسار قرار دارد و متعلق به شیخ ابا عدنان قریشی، یکی از عرفای بزرگ قرن هفتم هجری است. این مقبره در دوره صفویه، روی چشمه‌ای به همین نام ساخته شده است و مورد احترام اهالی خوانسار قرار دارد.
خانه حبیبی‌ها : این خانه با سر در باشکوه و معماری بسیار زیبا و کم‌نظیرش، توجه هر بیننده یا صاحب ذوق و هنری را به خود جلب می‌کند. هر ساله در ایام محرم، مراسم عزای حسینی در این خانه تاریخی و باشکوه برگزار می‌شود و به همین دلیل این خانه با نام حسینیه حبیبی‌ها میان مردم شهرت دارد.
مدرسه مریم بیگم صفوی: به حوزه علمیه آیت الله علوی نیز مشهور است، قدیمی ترین مدرسه خوانسار است که در زمان صفویه توسط مریم بیگم شاهزاده صفوی بنا شده است. در سال ۱۱۰۶ هـ. ق همزمان با سلطنت شاه سلیمان صفوی و به دستور مریم بیگم صفوی ساخته شده است. دو لوح سنگی حاوی کتیبه از مدرسه قدیمی و کتیبه سردر مدرسه در موزه ایران باستان نگهداری می شود.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت